Nie psujcie nam Świata
W różnych społeczeństwach, a także w skali globalnej, istnieją grupy wykluczone czy marginalizowane w pewnych sferach życia społecznego. Są one nieobecne, pomijane, niewidzialne i niesłyszalne w procesach dyskursu społecznego, choć wiele (większość) tych dyskursów dotyczy ich życia, szans realizowania potrzeb. Podstawą tej marginalizacji może być płeć, przynależność etniczna, status społeczno-ekonomiczny, ale także wiek, zarówno zbyt młody, jak i zbyt zaawansowany. Projekt dotyczy właśnie przedstawicieli tych dwóch ostatnich grup i ma umożliwić im wyrażenie idei pod hasłem „Nie psujcie nam świata”.
Są oni traktowani przez rozmaite instytucje raczej przedmiotowo niż podmiotowo. Czasem deklaratywnie, chodzi o szlachetne motywacje, o „działanie dla dobra”, „pochylenie się z troską” nad problemami, zapewnienie „zasłużonego odpoczynku, spokoju”. Z kolei w przypadku dzieci „zapewnienie radosnego dzieciństwa”, chronienie mitycznej Arkadii dla tego okresu życia.
Nie negując takich motywacji, wskażmy jednak, że w konsekwencji obie grupy znajdują się w życiu społecznym w pozycji opisywanych przez Zygmunta Baumana „ludzi społecznie zbędnych” w danej sferze życia zbiorowego. Tymczasem, jak wskazują analizy rozwoju gatunku homo sapiens sapiens, obie te grupy mają unikatowe zasoby, bez których ewolucja kulturowa człowieka nie byłaby możliwa.
Z jednej strony mamy doświadczenie, zdolność do refleksji, zasób wiedzy, pozwalający na rozwiązywanie różnych problemów, dotyczących zwłaszcza sfery relacji społecznych (seniorzy). Z drugiej, skłonność do ryzyka, eksperymentów, do buntu przeciwko normom, okres intensywnego uczenia się (dzieci i młodsze nastolatki). Pod tym względem jesteśmy wyjątkowi i dlatego możliwy jest rozwój pozabiologiczny. (Marcin Ryszkiewicz, Miliardy lat. Eseje o ewolucji, Prószyński i S-ka, Warszawa 2007).
Projekt „Nie psujcie nam świata” stwarza przestrzeń do dyskusji pomiędzy przedstawicielami obu wymienionych wyżej grup, wybranych zagrożeń dla przyszłości ludzi i świata, zidentyfikowanych przez naukowców oraz umożliwia konfrontację dwóch (pokoleniowych) punktów widzenia i wyartykułowania ich.
Podsumowanie projektu odbyła się w trakcie Open Eyes Economy Summit w dniach 16-17 listopada 2021 poprzez prezentację trzech elementów:
- Wystawa „Nie psujcie nam świata”.
- Performance „Nie psujcie nam świata”.
- Sesja Q&A z ekspertami reprezentującymi różne dziedziny wiedzy: genetyka, informatyka, socjologia, ekonomia, nauka o klimacie).
Projekt został zrealizowany w ramach projektu „GeneRACJE”, który jest dofinansowany ze środków programu wieloletniego na rzecz Osób Starszych „Aktywni+” na lata 2021–2025. Edycja 2021.